Transgenerationeel Trauma

Wat is transgenerationeel trauma en hoe kunnen we het aapakken?

Transgenerationeel trauma, ook bekend als intergenerationeel trauma, verwijst naar de overdracht van trauma van de ene generatie op de andere. Het betekent dat de trauma’s die je grootouders of ouders hebben ervaren, invloed kunnen hebben op jouw leven.

Wat is Transgenerationeel Trauma?

Transgenerationeel trauma is een proces waarbij de gevolgen van traumatische ervaringen niet alleen de directe slachtoffers beïnvloeden, maar ook hun nakomelingen. Het uit zich in psychologische, emotionele, en zelfs fysieke symptomen bij latere generaties, ondanks dat zij het oorspronkelijke trauma niet zelf hebben meegemaakt.

Hoe worden trauma’s van generatie op generatie overgezet?

Er zijn verschillende manieren waarop trauma kan worden doorgegeven:

1. Gedragsmatige overdracht: Ouders kunnen, vaak onbewust, hun angst, stress en copingmechanismen (roken, alcohol, veel werken,…) overbrengen op hun kinderen door hun gedrag en opvoedingsstijlen.
2. Epigenetische veranderingen: Studies suggereren dat trauma veranderingen kan veroorzaken in de genexpressie, wat betekent dat bepaalde genen anders functioneren. Deze epigenetische veranderingen kunnen aan nakomelingen worden doorgegeven.
3. Familiedynamieken en narratieven: Verhalen en ervaringen binnen families worden vaak doorgegeven, wat kan leiden tot een gedeeld gevoel van angst of stress rondom bepaalde gebeurtenissen of omstandigheden.

Wanneer stopt het trauma?

Het doorgeven van trauma kan stoppen wanneer iemand binnen de familie actief besluit om de cyclus te doorbreken. Dit vereist bewustwording, erkenning van het trauma, en het ondernemen van stappen om heling en herstel te bevorderen. Het proces stopt wanneer de negatieve patronen en reacties niet langer worden doorgegeven.

Hoe kun je weten dat je te maken hebt met transgenerationeel trauma?

Je kan het merken in jouw emoties die je steeds voelt maar dus niet altijd van jou zijn, je merkt het in jouw gedrag, op vlak van gezondheid, en relaties of een bepaald vreemd gevoel die je niet kan thuiswijzen. Ik zet ze even op een rijtje. 

Emotionele en psychologische tekenen

1. Aanhoudende angst of stress: Je ervaart vaak angst of stress zonder duidelijke oorzaak.
2. Depressieve gevoelens: Langdurige gevoelens van verdriet of hopeloosheid kunnen wijzen op onderliggend trauma.
3. Emotionele reacties op familiegeschiedenis: Heftige emotionele reacties op verhalen of gebeurtenissen uit het verleden van je familie.

Gedragsmatige patronen

1. Perfectionisme of zelfkritiek: Overmatige zelfkritiek en een drang naar perfectie kunnen wijzen op diepgewortelde onzekerheden.
2. Vermijden van conflicten of emoties: Je hebt de neiging om emoties te onderdrukken of conflicten te vermijden, wat kan wijzen op aangeleerde copingmechanismen.

Fysieke symptomen

1. Onverklaarbare lichamelijke pijn: Chronische pijn in de rug, nek of schouders zonder duidelijke medische oorzaak.
2. Slaapproblemen: Moeite met inslapen of doorslapen kan een symptoom zijn van onbewuste stress.

Relaties en sociale Interacties

1. Moeite met hechte relaties: Problemen om intieme relaties aan te gaan of te onderhouden.
2. Herhalen van familiaire patronen: Je merkt dat je in je eigen leven dezelfde patronen herhaalt die je bij je ouders of grootouders hebt gezien.

Innerlijke reflectie

1. Onbewuste triggers: Bepaalde situaties, geuren, of geluiden wekken onverwachte sterke emoties op.
2. Gevoel van disconnectie: Je voelt je losgekoppeld van jezelf of je omgeving, alsof je niet echt aanwezig bent in je eigen leven.

Hoe kun je dat aanpakken?

1. Therapie en counseling: Professionele hulp kan essentieel zijn. Therapieën zoals cognitieve gedragstherapie (CGT), traumagerichte therapie en familie-opstellingen kunnen effectief zijn.
2. Bewustwording en educatie: Het begrijpen van transgenerationeel trauma en de erkenning van de aanwezigheid ervan binnen de familie kan een eerste stap zijn naar herstel.
3. Gezonde copingmechanismen: Het aanleren en toepassen van gezonde manieren om met stress en emoties om te gaan kan helpen om de negatieve effecten van trauma te verminderen.
4. Familiedialoog: Open communicatie binnen de familie over ervaringen en gevoelens kan helend werken en nieuwe generaties helpen om niet dezelfde fouten te maken.

Wie moet dat oplossen?

Hoewel iedereen binnen de familie een rol kan spelen in het doorbreken van de cyclus van transgenerationeel trauma, begint het vaak bij degenen die zich bewust zijn van het probleem (ik noem ze het Gouden schaap van de familie 😉 en bereid zijn om hulp te zoeken. Dit kunnen ouders, grootouders, of zelfs kinderen zijn. Het is een gezamenlijke inspanning die betrokkenheid en steun van de hele familie kan vereisen.

Transgenerationeel trauma is een complex en diepgeworteld probleem, maar het is mogelijk om de cyclus te doorbreken. Met bewustwording, professionele hulp, en gezamenlijke inspanningen binnen de familie, kunnen de negatieve effecten van trauma worden verminderd en een gezondere toekomst worden gecreëerd.

Meer en meer mensen begrijpen en beseffen nu dat ze zichzelf mogen gaan helen omdat ze begrijpen dat ze het op die manier kunnen doorbreken en het bij hen ook kan stoppen. Als zij het helen heeft het ook geen vat meer op hun kinderen en dat kan vaak een grote drijfveer zijn. 

Merk je zelf nu ook dat je te maken hebt met ongeheelde trauma’s in jouw familiesysteem? Wil je graag jouw transgenerationeel trauma helen?

Schrijf je dan in voor het programma ‘Het gouden schaap van de familie’

Daarin leer je alles over transgenerationeel trauma en ga je het ook effectief aan de slag om het te helen.